Một gái đã thoát phường kị nữ,
Hai tướng trừ những lũ côn quan.
Nói về Trương Bá Vạn đương ngủ vẫn nghe có tiếng than vãn, mới cựa mình thức dậy đặng coi là ai liền nghe một cái đùng ngoài trước mũi ghe, thì thất kinh lật đật lại chỗ tiểu thơ nằm mà mò bèn chẳng thấy chi hết. Mới tức tốc nổi đèn lên, hối bạn bè lặn kiếm.
Lại hứa rằng, ai vớt đặng thì mình sẽ thưởng năm trăm nén bạc. Cho nên bọn ấy hết lòng tìm kiếm lặn hụp cả giờ mà chẳng đặng chi cả.
Trương Bá Vạn thấy vậy thì thương tiếc chẳng cùng, sụt sùi đôi giọt, liền bước ra mũi ghe đốc suất cho quân thủy thủ lặn mò. Chẳng dè oan oan tương báo, vì anh ta nóng nảy, chỉ mò bên nầy bảo lặn bên kia, bước tới nhảy lui chẳng đứng an một chỗ. Rủi đâu ở trước mũi ghe mới vừa bước lại mui liền vấp nhằm cột chèo mũi mà té nhào xuống sông chẳng ai cấp cứu cho kịp. bạn liền áp xuống lặn mò kiếm anh ta.
Chuyến nầy bạn mới vừa lặn xuống thì liền vớt đặng một người, coi lại thì quả là Nhan tiểu thơ chớ chẳng phải là Trương Bá Vạn. Cả thoàn đều lấy làm lạ, liền để vài người ở trên ghe lo việc cấp cứu tiểu thơ, còn bao nhiêu thì ào xuống quyết kiếm cho đặng Trương Bá Vạn. Vì chúng nó biết nếu bây giờ mà vớt đặng Trương Bá Vạn thì dẫu cho biểu chia nửa gia tài mà cho, ắt va cũng chẳng chối từ nữa.
Mà kiếm thôi sáng trắng cả đêm mà cũng chẳng thấy chi cả. Còn tiểu thơ ở trên ghe thì bà già tên thợ săn liền biểu con mình xóc nước tử tế, rồi bả mới nổi lửa lên mà ơ cho tiểu thơ. Đặng chừng nửa giờ thì tiểu thơ thở ra một tiếng rồi mở mắt ra. Ngó thấy mạ con người thợ săn đó và mình còn ở trên ghe liền kêu trời mà than rằng:
– Trời ôi! Tôi tưởng quyết bỏ thân nơi dòng nước cho khỏi sự nhuốc nhơ, dè đâu ngày nay còn ở lại trong ghe nầy ấy quả là trời muốn cho tôi phải để xấu muôn năm rồi đó.
Mẹ tên thợ săn thấy vậy động lòng can rằng:
– Tiểu thơ ôi! Cuộc đời bĩ cực thới lai chớ khá chấp nê mà chịu thiệt. Xin tiểu thơ hãy lo lấy cái thân, rồi thỉn thoảng tới đâu hay đó. Chẳng lẽ hoàng thiên hữu nhãn lại đi binh vực đứa gian tà mà bỏ người trung chánh bao giờ?
Tiểu thơ thấy vậy thì tạ ơn mẹ con tên thợ săn rồi từ ấy làm thinh chẳng than vãn chi hết. Đến sáng ra sấp bạn bè tầm kiếm Trương Bá Vạn chẳng đặng liền tính với nhau rằng:
– Thôi bây giờ vớt chẳng đặng chủ mình thì tiền đâu mà xài, vậy thôi mình phải giả chước gạt Nhan tiểu thơ đem về cho đến Phan yên, rồi đem bán nó cho thanh lâu, kiếm sở hụi mà chia nhau xài chơi.
Tính như vậy, chúng nó mới nói với tiểu thơ rằng:
– Nay chủ tôi đã thác, vậy thì hãy đi thẳng cho đến Phan yên. Chủ tôi bình nhựt có quen lớn với mấy tiệm buôn bán lớn ở chỗ ấy, vậy để đến nơi chúng tôi sẽ đem gởi tiểu thơ ở đó ít ngày rồi chúng tôi xuống Định tường đi báo tin cho nhà chủ chúng tôi hay, rồi chúng tôi sẽ đem ghe trở lại mà đưa tiểu thơ về xứ.
Tiểu thơ lúc ấy đã cùng nước rồi, chúng nó nói sao nghe vậy chớ biết làm sao bây giờ.
Đó chúng mới nhổ sáo thả thẳng về Phan yên. Đến nơi đó mới đi lên bờ hết để có một mình Nhan tiểu thơ với mẹ con tên thợ săn mà thôi. Lúc chúng nó tính toán ấy thì có anh thợ săn nghe, cho nên lúc nầy tên thợ săn mới đọc các việc chúng nó sẽ làm cho tiểu thơ và bà già anh ta nghe.
Tiểu thơ nghe nói thì thất kinh. Bà già lại biểu con mình là tên thợ săn phải làm thế nào đặng cứu tiểu thơ kẻo tội nghiệp. Tính tới tính lui hồi lâu mà chẳng ai có kế chi cả. Xảy đâu tiểu thơ vùng nhớ lại liền nói rằng:
– Thôi xin dì cùng anh thợ chớ lo, tôi mới nhớ lại tôi có một người cô có chồng khi trước ngồi Tổng đốc An Giang, họ Triệu. Sau Lê trào bại bình rồi thì chẳng chịu đầu giặc, liền trở về tổ quán là nơi Phan yên đây mà lập nghiệp. Dượng tôi lại có hai đứa con, một đứa tên là Triệu Ân, một đứa tên là Triệu Nghĩa. Cả hai đều võ nghệ siêu quần. Vậy xin anh làm ơn lên kiếm hỏi thăm cho ra rồi tỏ đầu đuôi cho dượng tôi nghe thì mọi việc ắt xong.
Tên thợ săn nghe vậy liền nói rằng:
– Tưởng là ai chớ nhà Triệu tổng đốc tôi biết, nhà chẳng xa gì, thôi để tôi đi.
Nói rồi nhảy lên bờ chạy riết.
Nói về tại Phan yên có một người đờn bà tên là Liễu Chiêu Xuân có lập một tòa thanh lâu rất nên xinh đẹp, trong nuôi tinh nhưng là huê khôi danh kị chẳng biết bao nhiêu. Chung quanh tòa thanh lâu ấy có một miếng vườn rất lớn trồng những là dị thảo kỳ huê chẳng thiếu gì, phía sau vườn ấy lại có một cái nhà để chơi cờ bạc.
Mụ Liễu Chiêu Xuân nầy lại có nuôi hơn ba mươi côn đồ và hai anh thầy võ đặng mà phòng sự cướp giựt trong cuộc đổ bát ấy và gìn giữ mấy chị huê khôi.
Ngày ấy, sấp bạn của Trương Bá Vạn mới kéo nhau đến nói việc Nhan tiểu thơ cho mụ Liễu Chiêu Xuân cùng giá cả xong xuôi rồi thì mụ Liễu Chiêu Xuân liền giao cho nó đủ số một trăm lượng bạc, rồi mời luôn chúng nó ra sau đặng vầy sòng.
Xong rồi liền bảo một tên thầy võ đi với hai kiệu phu đem kiệu xuống mé sông mà rước Nhan tiểu thơ. Lúc ấy, ở dưới ghe còn có một mình bà già tên thợ săn và Nhan tiểu thơ mà thôi, chúng nó mới bồng để lên kiệu rồi khiêng thẳng về chẳng ai ngăn cản chi cả. Bà già tên thợ săn thấy vậy thì lật đật nom theo sau đặng coi cho biết nó khiêng về đâu.
Khi thấy nó khiêng vô cửa vườn đó rồi thì mới trở về. Còn tên thợ săn đi lên nhà Triệu tổng đốc rồi thì đọc hết đầu đuôi sự tích của Nhan tiểu thơ cho Triệu tổng đốc nghe. Triệu tổng đốc nghe quả là cháu mình liền tức tốc sai Triệu Ân và Triệu Nghĩa xuống cứu Nhan tiểu thơ mà đam về.
Triệu Tổng đốc liền kêu Triệu Ân và Triệu Nghĩa xuống cứu Nhan tiểu thơ.
Tên thợ săn bèn dắt anh em Triệu công tử trở xuống ghe. Đến nơi thì thấy ghe không, đã mất Nhan tiểu thơ mà bà già cũng chẳng thấy. tên thợ săn thất kinh tưởng có lẽ khi lúc quân ấy xuống bắt tiểu thơ mẹ mình ra cản trở chi đây, nên một là nó xô xuống sông hai là nó bắt luôn về nhà nó mà hành hạ, đánh đập chi đây.
Đương lo sợ thình lình bà già chạy về thở hào hển mà nói rằng:
– Con đi sao lâu quá, bây giờ nó đã bắt tiểu thơ đem về nhà nó rồi.
Mấy người đồng hỏi:
– Vậy chớ nhà nó ở đâu?
Bà già lấy tay chỉ mà nói rằng:
– Đi mút cái đường nầy đây rồi quẹo lại phía tay trái thấy có một cái nhà lầu cao, ngoài có vách tường và có cây cối rậm rạp, đó là chỗ nó khiêng tiểu thơ vào đó.
Nhị công tử liền nói:
– Thôi biết rồi, ấy là nhà mụ Liễu Chiêu Xuân đó.
Nói rồi dắt nhau đi thẳng đến nhà gõ cửa, liền có một con đòi ra mở cửa. Ba người đồng bước vào nhà; mụ Liễu Chiêu Xuân ra chào hai vị công tử rồi hỏi rằng:
– Chẳng hay nhị vị công tử hôm nay đến nhà tôi ắt có việc chi dạy bảo chăng?
Triệu Ân liền nói rằng:
– Mới nghe rằng, mụ có mua đặng một nàng quấc sắc thiên hường, vậy xin cho tôi xem thử coi ra thể nào?
Mụ Liễu Chiêu Xuân mới nghe nói thì tự từ trong bụng rằng: “Lạ cà. Con nầy mới đem vô tới cửa sao mà công tử lại hay, có ai mà thông tin cho đặng mau lắm vậy. Vả lại bọn nầy thuở nay chẳng ưa đều huê nguyệt, mà coi bộ hôm nay sắc diện đàng hoàng chớ chẳng phải có hơi rượu trà gì, mà phòng nói rằng có tam phân túy ý nên dạng làm những việc phi thường trong thế có duyên cớ chi đây. Thôi chi bằng mình giấu nhẹm thì hay hơn”.
Nghĩ như vậy liền nói rằng:
– Từ ba tháng nay tôi có kiếm đặng con nào lạ đâu, họa là công tử nghe lầm sao chớ?
Triệu Nghĩa tánh nóng nảy nín không đặng liền trợn mắt nói rằng:
– Mới khiêng vô cửa đây mà còn chối cái gì?
Mụ Liễu Chiêu Xuân liền tiếp rằng:
– Không đâu, cái đó là con dâu tôi đó. Nó đi về thăm nhà nó rồi mới qua đây, chớ không phải là ai đâu?
Triệu Nghĩa lại nói:
– Xin mụ kêu con dâu mụ ra đây coi.
Mụ Liễu Chiêu Xuân liền nổi nóng nói lớn rằng:
– Con dâu của người ta mà coi nỗi gì. Nói sao vô lễ lắm vậy?
Triệu Nghĩa cả giận liền nhảy tới đá cho một đá nhào lăn, mụ bèn vội vã lồm cồm ngồi dậy chạy ra sau nhà dóng ba tiếng kiểng lên thì thấy hơn ba mươi người đều cầm binh khí ở sau vườn chạy tới.
Anh em Triệu công tử và tên thợ săn đồng đồng nhảy ra giựt mỗi người một cây song sắt nặng chừng mười mấy cân. Anh em Triệu công tử liền biểu tên thợ săn:
– Hãy đi kiếm mụ Liễu Chiêu Xuân mà khảo mũ cho mũ chỉ ra tiểu thơ, còn bọn nó đây để anh em tôi dẹp cho.
Nói rồi anh em đồng nhảy ra khỏi nhà mà đợi quân ấy tới. Vừa đến nơi thì hai anh thầy võ áp đánh anh em côn tử, còn bọn côn đồ vây bao chung quanh. Hai công tử chẳng nao núng chút nào cả, cứ việc chống cự. Chưa đầy ba hiệp, Triệu Nghĩa đã cho một anh thầy một cây song bể óc. Kế Triệu Ân cũng cho anh nọ một cây ngang hông chết tốt.
Ba mươi quân côn quan ấy liền ó lên một tiếng đồng vây chặt hai công tử. Hai người nỗ lực tung hoành đánh thôi đứa thì gãy tay đứa thì bể óc còn sót chừng mười đứa liền đâm đầu bỏ chạy. Hai công tử chẳng theo, mới trở vào nhà mà kiếm tiểu thơ.
Khi hai công tử đánh với bọn côn quan ấy thì tên thợ săn đã tuốt vô bắt mụ Liễu Chiêu Xuân đem trói bỏ dưới đất lấy roi đánh mà hỏi chỗ giấu tiểu thơ, thì mũ liền năn nỉ xin dung, mũ sẽ đem ra cho. Mũ mới dắt tên thợ săn lên từng lầu trên rồi kêu bọn kị nữ biểu dắt Nhan tiểu thơ ra.
Khi Nhan tiểu thơ thấy tên thợ săn thì khóc òa rồi lạy mà nói rằng:
– Ân nhân ôi! Nếu chẳng có ân nhân hết lòng cức tôi thì tôi ắt chẳng khỏi chỗ hổ nguyệt luông đàm nầy rồi?
Tên thợ săn thấy vậy thì lật đật biểu mấy con ki nữ đỡ Nhan tiểu thơ dậy và nói:
– Xin tiểu thơ hãy xuống tạ ơn nhị vị công tử ở dưới, chớ tôi có ơn chi lắm mà phòng tạ.
Nhan tiểu thơ nghe nói liền bước xuống lầu, tên thợ săn cũng đi theo. Vừa lúc hai công tử ở ngoài đánh tan quân ấy rồi mới bước vô liền gặp; hai công tử mới xá mà nói rằng:
– Hai em đến trễ, để cho chị nãy giờ khí sợ lắm há? Thôi xin chị hãy kíp theo anh em tôi về nhà đặng cho phụ thân tôi hay, kẻo ở nhà có lẽ trông đợi lắm đó.
Tiểu thơ liền đi theo hai công tử mà trở về nhà Triệu tổng đốc. Hai công tử cũng mời luôn tên thợ săn đi luôn về nhà đặng có đền ơn. Tên thợ săn nói:
– Khoan đã, xin một vị công tử dắt tiểu thơ về còn một vị hãy đi với tôi ra sau nầy mà bắt cho hết bọn bất nhơn đã đam tiểu thơ mà bán đó ra đây mà trị tội nó rồi sẽ về sau.
Triệu Nghĩa liền chịu ở lại biểu Triệu Ân đi về trước. Triệu Ân dắt tiểu thơ đi rồi thì Triệu Nghĩa đi với tên thợ săn ra sau vường bước vô nhà đổ bác thì thấy bọn ấy còn đang mê sòng ở đó đủ mặt.
Hai người vô rồi liền khóa chặt cửa lại rồi nạt lớn rằng:
– Loài súc sanh sao còn chưa quì mà chịu trói còn cờ bạc gì nữa?
Bọn ấy vừa ngó lên nhìn biết tên thợ săn lại có dắt theo người nào nữa coi tướng mạo đường đường oai phong lẫm lẫm thì thất kinh. Hai thằng du côn của Trương Bá vạn mới mướn hồi phóng hỏa cướp tiểu thơ ấy liền nhảy tới đánh tên thợ săn, bị Triệu công tử đón lại cho một đứa một đá nằm sải tay dưới đất, hai người liền áp lại bắt trói.
Mấy đứa kia thấy vậy thì quì lạy xin dung nói rằng:
– Mọi việc bày biểu là tại hai thằng đó chớ chẳng phải tại chúng tôi đâu.
Triệu công tử liền khiến đánh một đứa bốn mươi côn rồi đuổi đi, còn hai thằng đầu đảng ấy thì cho một đứa một đao, hồn về địa phủ. Việc rồi bỏ đó dắt nhau về.
Lúc ấy là đời ly loạn, mụ Liễu Chiêu Xuân cũng chẳng biết thưa kiện với ai, nên phải lo chôn cất mấy cái thi hài ấy rồi làm thinh chớ chẳng dám hó hé chi nữa cả.
Còn tiểu thơ thì về đến nơi vô làm l64 dượng rồi thì bước vào trong mà làm lễ cô. Triệu phu nhơn thấy vậy thì đỡ cháu dậy ôm vào lòng mà khóc, rồi biểu Nhan tiểu thơ đọc hết việc nhà cho mình nghe, nghe tới chừng nào càng khóc thêm chừng nấy. Đến khi đọc hết rồi thì Triệu phu nhơn nhào lăn xuống đất khóc mà nói rằng:
– Anh chị tôi bình nhựt chẳng làm điều chi bại đức mà sao chết thảm thiết như vậy? Cho đến đỗi thân cháu tôi cực khổ nhiều bề mà tôi cũng không hay đặng. Ấy cũng vì xa xuôi cách trở, phần thì loạn lạc khắp nơi, chớ cô cũng nhiều khi muốn đi về quê hương mà thăm một chuyến. Song dượng cháu ở nhà nói để thủng thẳng cho bình tịnh rồi sẽ hay. Té ra nay gặp đặng cháu thì lại chẳng thấy đặng mặt anh chị thảm thiết biết chừng nào!
Tiểu thơ thấy vậy thì vội vã đỡ Triệu phu nhân lên lấy lời khuyên giải. Triệu phu nhơn bèn nói:
– Thôi nay cháu hãy ở đây cho an phận rồi cô sẽ sai người đi dọ tin tức chồng cho cháu.
Từ ấy tiểu thơ mới đặng an thân. Triệu Tổng đốc vì chẳng có con gái, lại thấy tiểu thơ nết hạnh nghiêm trang, tài tình đúng bực thì đem lòng thương như con ruột.
Còn mẹ con tên thợ săn thì Triệu Tổng đốc cũng dùm vốn liếng cho buôn bán, từ ấy cũng thung dung.