CÓ hài cốt khô rơm kỳ cuộc,
Khéo ướp nên mới được lâu dài.
Coi đồ rồi xét tới người,
Ra tuồng chơn đất hơn đời ta đây.
Amérique đồ bày coi kịch,
Của Alger một ít vật kỳ.
Lần lên phía bắc lần ni,
Coi tàu nhiều kiểu khó bì tài hay.
Bước qua khỏi phòng nầy đi nữa,
(Câu 1610) Bèn thấy đồ các chúa các vua.
Đầy vật lạ, dẫy đồ xưa,
Phải là của báu kén lừa tay sang.
Những đồ ngọc đồ vàng đồ bạc,
Thứ bằng ngà bằng sắt bằng đồng.
Dĩa sành trắng, chén ly trong,
Nước men khéo lạ, vẽ bông xinh kỳ.
Coi đủ hết giống chi ở đó,
Kể sao cùng vật nọ ra đây.
Lầu nầy mở cửa mỗi ngày,
(Câu 1620) Bắt từ chánh ngọ coi hoài tới thân.
Le Palais-Royal rộng rãi,
Làm lầu cao ba dẫy liên nhau.
Mặt tiền xây vách tường bao,
Có chừa nhiều cửa đi vào đông thay.
Luxembourg lầu xây ba dẫy,
Mỗi mặt chừng trăm mấy thước dài.
Cho coi lầu ấy thường ngày,
Mười giờ được phép vào đây tới chiều.
Để dọc lầu rất nhiều tượng vẽ,
(Câu 1630) Hình gái trai nhiều kẻ trần truồng.
Xinh thay tượng đá trắng trong,
Đàn bà ở lổ, đàn ông ở truồng.
Đền Bourbon bên sông Seine đó,
Lúc ta vào đang có hội đồng.
Vẹn vẻ ngoài, rực rỡ trong,
Coi hình thần lớn, thấy phòng hội xinh.
Quai d’Orsay có dinh dẫy tốt,
Trong lúc loàn họ đốt cháy tan.
Ai gây oán, đó chịu oan,
(Câu 1640) Làm cho bỏ ghét tới tàn để danh.
L’institut coi thanh lịch quá,
Trên lầu tròn cột đá ngó xinh.
Trong ngoài chẳng thiếu chi hình,
Tỏ người tài cả đặng vinh hiển đời.
Còn dinh khác thấy thời bắt ngó,
Tới lầu nào vào đó muốn coi.
Bao nhiêu của, mấy mươi đời,
Xem đồ làm đó, biết người làm sao.
Mười mấy bộ gồm bao việc chánh,
(Câu 1650) Bề thế coi nghiêm chỉnh oai nghi.
Không khí giái, chẳng sanh kỳ,
Nhưng quyền tước cả, nên uy thế kỷ.
L’ Hôtel de ville thì rộng lớn,
Bia người tài thật bổn quán đây.
Nhà vuông nội chỗ thành nầy,
Tới hai mươi sở lầu đài dọc ngang.
La Banque de France chắc chắn,
La Bourse đây giống hãng Marseille.
La Monnaic hiếm Médailles,
(Câu 1660) Chỗ làm tiền bạc, phòng bày lường cân.
Gobelins nhuộm hàng dệt khảm,
Đến đó coi nhiều tấm khéo hung.
Sở nhà in của Chánh chung,
Có hơn ngàn thợ đàn ông đàn bà.
Tại Sèvres có lò gốm đó,
Đồ kiểu coi ta khó sánh tài.
Lầu làm thuốc hút lớn thay,
Năm từng chứa thợ gái trai vài ngàn.
Đã trải thấy vua quan lầu các,
(Câu 1670) Tháng sáu đi coi hát chốn ni.
Thấy chia con hát hai chi,
Nhứt thì ăn bổng, thứ nhì không lương.
Opéra cấp thường mười vẹo,
Tiền chỗ thâu một triệu mấy hoài.
Hai trăm năm chục con người,
Tiền công triệu rưỡi, dư xài bàn ăn.
Hai mươi triệu dùng mần sở ấy,
Hai ngàn người coi thấy thong dong.
Nhà làm vuông, nóc xây tròn,
(Câu 1680) Coi ngoài đẹp mắt, vô trong vui lòng.
Chiều mồng sáu thấy trong giấy hát,
Guillaume Tell dậy giặc trừ hung.
Vào coi ngồi ghế bọc nhung,
Êm tai đẹp mắt vui lòng sướng thân.
Thấy bọn gái áo gần tới vế,
Ngờ là tiên xuống thế khuấy đời.
Láo liên ngó, chuốm chím cười,
Mấy vàng cho đáng kiếp người chơi tiên.
Bày biển giả coi in biển thật,
(Câu 1690) Giả núi non chẳng mất chút nào.
Rồi ra hiếm kép bộn đào,
Xứng vai nhằm lớp trông vào bắt mê.
Théâtre-Francais cao lớn,
Năm từng coi thật sướng mắt hung.
Cấp hai vẹo rưỡi cho dùng,
Chỗ coi ngàn rưỡi thung dung con người.
Odéon chỗ coi ngàn bảy,
Cấp mười muôn cho đấy xây xài.
Nhà Comique cũng rộng dài,
(Câu 1700) Cấp hai vẹo rưỡi cho hoài mỗi năm.