Hôm sau, mùng 10 tháng giêng, tàu Nautilus ra khơi. Nó chạy với tốc độ ba mươi nhăm hải lý một giờ. Chân vịt quay nhanh đến nỗi tôi không thể tính được bao nhiêu vòng trong một phút.
Nhưng khi tôi nhớ tới sức điện, cái sức mạnh thần kỳ chẳng những đẩy tàu chạy, sưởi ấm và chiếu sáng tàu mà còn bảo vệ tàu chống lại sự tấn công từ bên ngoài, biến tàu thành một vật bất khả xâm phạm, và những ý nghĩ của tôi bất giác lại hướng về người đã tạo ra sức mạnh thần kỳ đó!
Chúng tôi đi thẳng về hướng tây và ngày 11 tháng giêng vòng qua mũi Wessel. Đảo này rộng một ngàn sáu trăm hai lăm đặm vuông, do những tù trưởng rajah cai trị. Những tù trưởng này tự nhận là con trai của cá sấu, nói khác đi là xem mình thuộc loài thượng đẳng. Tổ tiên của họ – cá sấu – rất nhiều ở các con sông vùng này và được tôn sùng đặc biệt. Chúng được bảo vệ, chìu chuộng, cho ăn và được hiến dâng cả những cô gái đẹp. Rủi ro cho những thổ dân nào dám động tới con vật linh thiêng này!
Nhưng tàu Nautilus không chạm trán với chúng. Tàu chạy ngang qua đảo Timor lúc giữa trưa, khi viên thuyền phó lên quan sát như thường lệ …
Đến đây, tàu Nautilus hướng về phía tây nam và tiến vào Ấn Độ Dương. Thuyền trưởng Nemo định đưa chúng tôi đến phương trời nào đây? Ông ta có quay lại bờ biển châu Á không? Hay ông ta đến bờ biển châu Âu? Chắc không! Kẻ đang trốn tránh những lục địa đông người đi về phía đó làm gì? Hay Nemo sẽ vòng qua mũi Hảo Vọng và mũi Horn? Liệu ông ta có dám cho tàu đi Nam Cực không? Hay ông ta lại quay về Thái Bình Dương mênh mông, nơi tàu Nautilus có thể tha hồ vùng vẫy? Tương lai sẽ giải đáp những câu hỏi này!
Ngày 14 tháng giêng, tàu đã ra tới giữa biển khơi. Nó chuyển sang tốc độ trung bình và theo lệnh thuyền trưởng, lúc thì lặn xuống sâu, lúc thì nổi lên mặt nước.
Trong khi tàu chạy, Nemo tiến hành những cuộc đo nhiệt độ đại dương ở những độ sâu khác nhau. Tôi theo dõi việc nghiên cứu đó một cách hết sức thú vị. Nemo rất say sưa với những thí nghiệm của mình. Tôi thường tự hỏi: ông ta nghiên cứu khoa học để làm gì? Để phục vụ loài người ư? Chắc không phải, vì sớm muộn những công trình nghiên cứu của ông ta cũng sẽ chết theo ông ta ở một cùng biển nào đó không được ghi trên bản đồ! …
Tuy vậy, thuyền trưởng Nemo vẫn giới thiệu với tôi những số liệu thu được về kết quả nghiên cứu độ đậm đặc của nước ở những vùng biển chủ yếu nhất trên trái đất.
Qua câu chuyện, tôi được biết Nemo không lảng tránh những vùng biển nhộn nhịp của châu Âu. Từ đó, tôi kết luận rằng sẽ có lúc – chẳng biết sớm hay muộn – chúng tôi sẽ tới gần bờ những lục địa văn minh hơn. Tôi nghĩ Ned Land chắc sẽ mừng lắm trước khả năng này. Tôi và thuyền trưởng Nemo có khi bỏ ra mấy ngày liền để nghiên cứu khoa học: xác định các độ sâu khác nhau của nước biển, xác định độ sâu của ánh sáng xuyên qua nước biển. Trong mọi trường hợp, Nemo đều tỏ ra có đầu óc sáng tạo lả thường. Sau đó, ông ta lại biến mất và tôi lại trở về tình trạng cô đơn trên chiếc tàu ngầm của ông ta.
Ngày 16 tháng giêng, tàu Nautilus dường như chìm trong giấc ngủ say dưới ặt biển mấy mét. Các mày điện ngừng cah5y, chân vịt ngừng quay, để mặc con tàu trôi theo dòng nước. Tôi đinh ninh rằng các thủy thủ đang bận chữa máy vì vừa qua tàu đã chạy quá nhanh.
Cũng hôm đó, tôi và các bạn tôi được chứng kiến một hiện tượng kỳ lạ. Cánh cửa sắt ở phòng khách mở ra. Chiếc đèn pha không bật sáng. Bầu trời bị mây giông bao phủ đang chiếu ánha81sa1ng yếu ớt xuống lớp nước trên của đại dương. Tôi đang ngắm nhìn cùng nước xung quanh và những con cá lớn bơi ngang qua tàu thì bỗng rơi vào một dải ánh sáng chói lòa. Thoạt tiên tôi tưởng rằng đèn pha vừa bật lên, nhưng khi nhìn kỹ hơn, tôi hiểu là mình đã lầm.
Tàu Nautilus bị dòng nước cuốn vào vùng nước sáng. Ánh sa1ng đó do hằng hà sa số những cơ thể li ti dưới biển phát ra và càng được tăng lên khi gặp vỏ tàu bằng kim loại phản chiếu.
Suốt mấy giờ liền, tàu chạy trong vùng nước đó. Chúng tôi vô cùng ngạc nhiên khi thấy những con cá lớn vùng vẫy trong đó! Trong ánh sáng sinh động ấy tung tăng những chú cá heo, những anh ”hề” không biết mệt mỏi của biển cả, và loài cá kiếm – báo bão – dài tới ba mét, nhiều khi chạm kiếm vào ô cửa kính của tàu. Sau đó xuất hiện hàng trăm loài cá nhỏ.
Có lẽ phía trên đại dương đang có giông, nhưng ở dưới sâu mấy mét này thì không cảm thấy gì. Tàu vẫn bập bềnh giữa những làn sóng biển. Những cảnh kỳ diệu nối tiếp nhau hiện ra trước những con mắt kinh ngạc của chúng tôi. Cuộc sống trong chiếc tàu ngầm đối với chúng tôi hình như có vẻ tự nhiên và dễ chịu hơn trước nhiều. Chúng tôi bắt đầu quên rằng có một cuộc sống khác trên trái đất này. Nhưng một chuyện bất ngờ đã xảy ra kéo chúng tôi trở lại thực tế.
Ngày 18 tháng giêng, tàu Nautilus chạy ngang qua 105 độ kinh và 15 độ vĩ. Mây đen kéo đến, biển động. Phong vũ biểu mấy ngày qua xuống dần, báo trước một cơn bão.
Tôi lên boong đúng lúc viên thuyền phó đang quan sát chân trời. Tôi chờ ông ta nói lên câu nói thường lệ. Nhưng lần này ông ta lại nói một câu khác mà tôi cũng chẳng hiểu gì. Thuyền trưởng Nemo lập tức xuất hiện trên boong. Ông ta đưa kính lên quan sát chân trời.
Mấy phút liền ông ta chăm chú theo dõi một chấm đen ở phía xa. Sau đó, ông ta quay lại trao đổi mấy câu với thuyền phó. Thuyền phó tỏ vẻ rất xúc động tuy đã cố giữ bình tĩnh. Nemo tự chu3 hơn. Chắc ông ta vừa phát biểu một ý kiến gì mà viên thuyền phó không tán thành. Tôi đoán như vậy là căn cứ vào giọng nói và cử chỉ của hai người.
Tôi căng mắt nhìn về phía xa mù sương nhưng chẳng thấy gì. Chân trời vẫn hoang vắng.
Thuyền trưởng Nemo đi đi lại lại trên boong và không nhìn về phía tôi. Bước chân Nemo vẫn chắc nịch nhưng có vẻ không đều đặn như lúc thường. Đôi khi ông ta dừng lại và khoanh tay trước ngực nhìn ra biển. Ông ta tìm gì trong đại dương mênh mông này? Tàu Nautilus còn cách bờ hàng trăm hải lý.
Đến lượt viên thuyền phó đưa ống kính lên quan sát. ông ta bồn chồn, nôn nóng ra mặt, khác hẳn với thuyền trưởng.
Câu chuyện khó hiểu này cũng sắp được sáng tỏ vì theo lệnh Nemo, máy móc trên tàu bắt đầu hoạt động khẩn trương.
Viên thuyền phó lại lưu ý Nemo về một chấm đen phía chân trời. Nemo dừng lại rồi đưa ống kính về phía đó. Ông ta quan sát rất lâu. Còn tôi vì bị kích thích ghe gớm bởi chuyện đó nên xuống phòng khách lấy một ống kính rất tốt mà tôi vẫn dùng rồi mang lên boong. Nhưng tôi chưa kịp đưa ống kính lên mắt thì nó đã bị giật ra khỏi tay tôi. Tôi quay lại. Trước mặt tôi là thuyền trưởng Nemo. Tôi không nhận ra ông ta nữa. Mặt ông ta biến dạng đi: hai mắt đỏ ngầu, lông mày nhíu lại, hai bàn tay nắm chặt, đầu rụt lại – tất cả đều toát lên sự căm giận cao độ. Nemo không nhúc nhích! Ống kính nằm lăn dưới sàn.
Vì sao Nemo nổi giận? Hay ông ta cho rằng tôi đã khám phá ra điều bí mật mà với tư cách là tù nhân của tàu Nautilus tôi không được đụng chạm tới?
Không! Nemo không nổi giận vì tôi! Thậm chí ông ta chẳng nhìn tôi nữa. Ông ta đăm đăm nhìn chân trời.
Cuối cùng Nemo đã tự chủ được. Mặt ông ta trở lại lạnh lùng như lúc thường. Ông ta trao đổi vài lời viên thuyền phó. Rồi ông ta nói với tôi như ra lệnh:
– Ngài Aronnax, ngài cẩn tuân theo điều kiện đã ràng buộc ngài với tôi.
– Thưa thuyền trưởng, điều kiện gì vậy?
– Ngài và hai người cùng đi phải ở trong phòng kín cho tới khi tôi thấy có thể phóng thích được các ngài.
Tôi trả lời, mắt nhìn đăm đăm vào Nemo:
– Ở đây ngài là chủ. Nhưng xin phép ngài cho hỏi một câu.
– Không hỏi gì hết, thưa ngái!
Tranh cãi lúc này là vô ích. Tôi đành phục tùng. Tôi vào phòng của Ned Land và Conseil báo cho họ biết ý định của thuyền trưởng. Các bạn thử hình dung xem mệnh lệnh đó đã gây ấn tượng thế nào đối với Ned! Nhưng còn đâu thì giờ để lý sự nữa! Bốn thủy thủ đã chờ chúng tôi ở cửa. Chúng tôi được đưa sang đúng cái phòng mà họ đã giam giữ chúng tôi ngày đầu tiên trên tàu Nautilus.
Ned Land định phản đối, nhưng cánh cửa đã sập lại.
– Thưa giáo sư, ngài có hiểu vì sao lại xảy ra chuyện này không? – Conseil hỏi.
Tôi kể lại tất cả những điều đã thấy. Ned và Conseil cũng ngạc nhiên như tôi và cũng chẳng đoán ra chuyện gì. Vẻ mặt giận dữ của thuyền trưởng vẫn ám ảnh đầu óc tôi.
Tôi suy nghĩ mung lung và đề ra những giả thuyết vớ vẩn. Tiếng reo của Ned kéo tôi ra khỏi sự suy nghĩ:
– Kìa, trên bàn có thức ăn sáng!
Mệnh lệnh này chắc đã được thi hành lúc thuyền trưởng ra lệnh cho tàu phóng nhanh.
Conseil bảo tôi:
– Xin giáo sư cho phép tôi khuyên một điều.
– Anh bạn cứ nói.
– Giáo sư nên ăn sáng cho chắc dạ. Vì chưa biết sẽ xảy ra chuyện gì.
– Anh nói đúng.
– Chao ôi, người ta lại cho ăn món cá! – ned Land phàn nàn.
– Anh bạn Ned ơi, nếu không được ăn sáng thì sao hả anh?
Ý kiến của Conseil làm Ned hết kêu ca. Chúng tôi ngồi vào bàn và ăn một cách lặng lẽ. Tôi ăn ít. Conseil thì tự ép mình ăn để phòng bất trắc. Còn Ned thì chẳng bỏ phí một chút nào! Ăn xong, chúng tôi tựa vào các góc phòng mà thiu thiu ngủ.
Bóng đèn bán cầu tắt đi khiến chúng tôi chìm trong bóng tối. Ned tiếp đi ngay. Tôi ngạc nhiên vì Conseil cũng vậy! Cái gì đã gây cho anh ta cơn ngủ bất ngờ ấy? Cả tôi nữa cũng bắt đầu buồn ngủ díp mắt. Tôi chống lại. Nhưng hai mí cứ trĩu xuống và khép lại. Tôi bắt đầu thấy ảo ảnh. Đúng là thức ăn vừa rồi có trộn lẫn thuốc ngủ! Chẳng lẽ Nemo đã nhốt chúng tôi vào phòng kín lại còn bắt chúng tôi dùng thuốc ngủ nữa sao?
Tôi thu hết sức lựa còn lại để chống chọi với cơn ngủ. Nhưng không nổi nữa rồi! Ngày càng khó thở hơn. Chân tay tôi bị lạnh cứng ra như bị liệt. Mi mắt nặng như chì khép chặt lại không sao mở ra được. Tôi thấy ác mộng. Nhưng mộng mị bỗng chấm dứt.
Tôi ngất đi.