Sự chắt lọc từ những đường nét, hình thể đặc trưng nhất của một vật thể có thật được người họa sĩ, nghệ nhân, nhà điêu khắc sắp xếp lại và cường điệu hóa những đường cong, thêm hoặc bớt những chi tiết, màu sắc, … có thể đạt đến mức tượng trưng trong các hình vẽ. Có rất nhiều kiểu cách điệu thể hiện trong các họa tiết trang trí cổ Việt Nam như các hình chạm khắc trên bia đá, trên vì kèo, trên cổng, trên các đồ thờ, trên trống đồng cổ, … ở đình, chùa hoặc trên trang phục của các dân tộc thiểu số. Có những họa tiết khó thể hiện như nước, lửa, mây, … nhờ tài khéo léo cách điệu của các nghệ nhân xưa đã được thể hiện rõ ràng và mang tính thẩm mỹ cao.