Ngày xưa, có một chàng trai trẻ, nghèo kiết xác, chưa vợ. Nhà anh ta ở cạnh nhà một phú ông có cô con gái đến tuổi lấy chồng. Anh ta cũng võ vẽ năm ba chữ, có ý ngắm nghé con gái phú ông, nhưng ngặt vì nhà anh với nhà phú ông như trời với vực, đời nào phú ông chịu gả. “Lấy được cô ả mới gỡ được nạn nghèo, mà muốn lấy được cô ả thì phi dụng mẹo bất thành”.
Một hôm, anh thấy có người bán hai con sấu bằng sành, một thứ đồ giả cổ không đáng giá mấy. Anh bỗng nghĩ ra một kế: Mau đôi sấu sành về chôn dưới đất, ít lâu thì moi lên. Vài bữa sau anh sang nhà phú ông mượn cái cân. Phú ông thấy anh vô cớ mượn cân, hỏi:
– Mượn làm gì?
Anh ta đáp:
– Cháu mượn về cân ít đồ vật.
Buổi chiều anh mang cân sang trả, phú ông thấy cân có dính dất, trong bụng lấy làm ngờ vực. Sự ngờ vực của phú ông tăng lên khi thấy sau đó một vài ngày anh lại lọt lọt sang mượn cân nữa. Lần này khi anh trả cân, phú ông thấy cái cân của mình không những dính đất mà còn dính cả những thứ gì như gỉ đống. Lần thứ ba cũng lại thế. Phú ông từ đó để ý rình anh hàng xóm của mình, thì thấy anh ta đêm đêm vác cuốc thuổng ra đi. Sáng sớm tinh mơ lại mò về.
– Chắc là hắn đào được của.
Nghĩ thế, một hôm phú ông giả mượn cớ sang nhà anh dò xem thế nào. Một điều làm cho phú ông lấy làm lạ là xưa nay chưa bao giờ thấy anh chơi đồ cổ, thế mà nay trên bàn thờ nhà anh có bày hai con sấu sành còn dính đất chưa chùi sạch. Thấy phú ông hỏi, anh ta giả bộ ấp ứng cho biết là mua ở chợ.
Phú ông về bảo vợ:
– Thằng này hẳn là đào được kho vàng hũ bạc chi đây. Hắn ranh kh6on lắm, nhưng đố hắn giấu được mắt ta.
Từ đó, phú ông có tình cảm với anh. Từ cảm tình đến thân tình. Thấy anh cũng có vẻ nho nhã, phú ông có ý muốn gả con gái cho anh, rồi nhờ mai mối đánh tiếng. Anh chàng thuận ý, nhưng cho mối biết là nhà mình nghèo quá không biết lấy gì dẫn cưới được. Phú ông cười, cho là anh giấu của, bèn cam đoan xin chịu tất cả phí tổn tiền cưới xin.
Thế là bỗng chốn anh nghiễm nhiên là chồng của con gái phú ông. Hôm về nhà chồng, cô gái thấy chồng chỉ khư khư giữ độc nhất một cái rương gỗ rất nặng, trong bụng đoán chắc là của ở đấy rồi nên không nói gì hết. Nhưng ngày một ngày hai, vợ thấy chồng không có vẻ gì giầu có thì sinh ra ngờ vực. Nhân một hôm chồng đi vắng, nàng lấy trộm chìa khóa mở rương ra xem thì chỉ thấy một rương toàn đá cuội, chẳng có đồng sứt nào hết.
Biết là bị lừa, người vợ chỉ còn ngồi khóc. Nhưng sau đó nàng biểu chồng:
– Kể ra anh cũng cao mưu thiệt. Bây giờ anh phải làm thế nào để lấy được một cô gái thật giàu, giàu hơn tôi. Được như vậy tôi sẽ ăn ở với anh trọn đời, bằng không thì nhất định không cho nằm cùng giường đâu.
Nghe nói, anh ta gật đều rồi bỏ nhà ra đi. Anh chàng đến một tỉnh khác làm đầy tớ một nhà phú thương. Phú thương là một tay giàu có nứt đố đổ vách. Cả một dinh cơ, vườn tược đồ sộ ở bên bờ sông. Phú thương có ba cô con gái chưa chồng, cô nào cũng xinh đẹp. Anh chàng đến ở và làm việc cật lực. Không bao lâu anh được chủ tin cậy. Một hôm vào khoảng chập tối, có một cái thây ma trôi qua bến nhà phú thương. Anh bỗng nghĩ ra một kế: vớt trộm cái thây ma lên bờ giấu ở một chỗ kín trong vườn. Đoạn anh đi tìm một người quen, bảo y xưng là chú ruột mình đến thăm cháu. Người ấy đến, anh lên nhà trên xin phép cho chú mình ở lại chơi ít ngày. Phú thương nể anh nên tiếp đãi chú anh tử tế, sai dọn cơm rượu ra mời. Đến nửa đêm, anh cho ông chú giả của mình lẻn ra về, rồi lấy áo quần mặc vào cái xác chết, bồng để lên giường. Thế rồi anh tri hô lên. Anh nói với chủ:
– Không biết chú tôi ăn uống những gì mà bây giờ chú tôi chết cứng không dậy được nữa.
Nghe nói, phú thương kinh hoàng, lại thấy anh định làm to chuyện thì không còn hồn vía nào nữa, nếu hắn làm to chuyện thì chuyến này tư gia, điền sản của mình sẽ đội nón ra đi mà thôi, Bọn quan lại chỉ béo bụng nhờ những chuyện này. Nghĩ vậy, phú thương đấu dịu, đưa anh vào buồng thương lượng. Hắn bảo anh muốn gì được nấy miễn là anh giấu gọn việc này cho là được. Dịp đã đến, anh chàng nói toạc ý muốn thầm kín của mình là chỉ muốn lấy một trong ba cô gái làm vợ. Phú thương thấy mặt mũi anh ta cũng không đến nỗi xấu xí, lại thấy anh làm việc đắc lực nên vui lòng đem cô gái lớn gả cho anh.
Thế là anh chàng được vợ mới. Người vợ này có của riêng bộn bề, hơn đứt người vợ cũ lấy được trước đây, hai vợ chồng đưa nhau về thăm nhà. Khi hai người đàn bà gặp nhau, họ kể chuyện cho nhau biết. Nghe con gái của phú thương nói hết ngọn ngành, cô con gái của phú ông lắc đầu nói rằng:
– Vậy là dì phải thằng chết tôi, còn tôi phải đôi sấu sành!
