Trên bàn có dĩa cam, nương lấy dao cắt làm sáu. Mai không thích ăn bao trắng của múi cam nên tỉ mẩn bỏ hột, ăn từng ruột cam trong múi. Cậu hai và thất thúc ăn luôn phần bao trắng nên rất nhanh gọn, một lần là một miếng.
Lúc ăn cơm gần xong thì trời ui ui rồi mưa rớt hột. Mai theo nương về phòng ngủ thêm; Vĩnh ca cũng lên giường chộp mắt. Cậu hai đội khăn, xách nón lá ra ngoài, dặn nương:
– Ta ra bến ghe nhắn về cho cha nương ở nhà hay rồi quay lại.
– Dạ được, ca đi đi. Ở đây có muội và a Tấn được rồi.
Hai đứa nhỏ mệt mỏi nên ngủ rất nhanh, lại thêm mưa nhẹ giấc ngủ càng sâu. Không biết bao lâu thì nương lắc tay Mai kêu dậy.
– Mai, dậy đi con. Bên kia đang gấp lắm.
Mai tỉnh dậy từ giấc ngủ sâu, chưa nhớ ra chuyện gì, cái gì mà bên kia gấp lắm? Ai gấp? Chợt nghe có tiếng trầm trầm của đàn ông nói nhanh:
– Cô nương, đứa bé không khoẻ, mời cô nương qua gấp.
A, đứa bé, Mai vội vàng xỏ giày rồi đi nhanh ra khỏi phòng, bên kia a Vĩnh đã tỉnh, đang chờ Mai trước hiên. Mưa đã tạnh rồi, có mấy vũng nước đọng trên sân, con đường lát đá xanh thì đã khô ráo. Hai đứa nhỏ đi như chạy qua sân, phía sau là chưởng quầy bước dài theo sát nút.
Trong căn phòng hôm qua, vị Bùi đại nhân đang nhìn ra cửa, Trần lang y đứng bên cạnh. Thấy hai đứa nhỏ bước vội lên nói.
– Ta vừa bắt mạch, mạch yếu ớt hơn sáng nay, không biết tại sao.
– Đi, qua đó xem sao. Ca, nhanh.
Không đợi mấy người lớn đồng ý, Mai đã vội kéo tay a Vĩnh đi. Màn cửa đã vén lên, Mai ngăn mọi người ở bên ngoài, cô chỉ đứng ngó vào trong, gian ngoài có một thị nữ đang lau bàn. Mai nhíu mày nói với chưởng quầy:
– Nhờ thúc thay màn mới, giặt nước nóng hong kỹ như cháu nói hôm qua. Mang hết bếp than này ra ngoài, chỉ dùng than đã đỏ lửa. Mang quần áo đã thanh trùng của cháu và ca cháu đến.
Nghe tiếng Mai nói bên trong đi ra hai người, một là Bùi phu nhân, nương của Bùi đại nhân. Một là người đàn bà cỡ hơn bốn mươi tuổi, ăn mắt rất tề chỉnh, trên người còn thoang thoảng mùi phấn hương.
– Phòng này cần thanh trùng mới được vào, không thể quá đông người, nhiều nhất là ba người thôi.
Nghe Mai nói, Bùi phu nhân ngập ngừng rồi quay sang nói với người đàn bà đi chung:
– Mạc nội quản nghỉ ngơi trước, ở đây đã có ta lo.
Vị nội quản hơi nhíu mày có vẻ không hài lòng thì Bùi đại nhân đã nói:
– Nương tiếp Mạc quản sự ở gian khách bên kia đi. Tỷ sắp tỉnh rồi, ở đây để Trần lang y chu toàn.
– Được.
Bùi phu nhân không chần chờ nữa mà kéo người đi, tỳ nữ mang chậu than ra theo. Rất nhanh quần áo mới được mang tới, giống như hôm qua Mai cẩn thận làm bản thân sạch sẽ, thanh trùng; cùng Trần lang y, a Vĩnh đi vào gian trong.
Đứa bé do bà vú ôm trong lòng, gương mặt nhỏ xíu vẫn xanh xao, da nhăn nheo. Vĩnh ca nằm xuống giường, thay bà vú ủ ấm đứa bé. Trần lang y bắt mạch trên cổ tay mỏng như que củi. Mai ra hiệu bà vú ra gian ngoài chờ. Đợi lang y đi ra thì ba người ra gần cửa ngoài nói chuyện cùng Bùi đại nhân và chưởng quầy phía ngoài.
– Mạch đứa bé yếu ớt lắm.
Bà vú lo âu, lắp bắp nói:
– Sáng nay tiểu thơ vẫn chưa bú được, phu nhân vẫn thấm nước và ít sữa trên môi, không thấy gì khác thường.
– Có.
Đợi bà nói hết Mai lên tiếng làm mọi người trầm mặc, Mai mới nói tiếp:
– Mọi người không tuân thủ lời ta dặn.
Ý Mai là những biện pháp giúp thanh trùng và làm sạch không khí trong phòng. Nó cũng quan trọng như việc giữ ấm đứa bé ở nhiệt độ cơ thể người. Cân nhắc cách dùng từ, Mai giải thích kỹ hơn tại sao phải thanh trùng và giữ không khí sạch.
– Những cách này là để tạo ra không gian sạch và nhiệt độ gần giống trong bụng thai phụ. Đứa bé quá nhỏ, nếu hít phải bụi than hay hương phấn sẽ không thở được.
Nghe Mai nói tỉ mỉ một lát, Trần lang y gật đầu, nhìn Mai thêm cẩn thận.
– Ta hiểu ý rồi. A Sang, đã nghe hết rồi chứ. Ngươi canh giữ ở đây, nhất nhất làm theo.
Bùi đại nhân quay đầu nói với người thanh niên đứng phía sau. Hắn đáp dạ rồi bước lên bên cạnh cửa nhận nhiệm vụ.
– Nhờ lang y chuẩn bị thuốc làm sạch miệng lưỡi, chiều nay phải tập em bé bú sữa rồi.
– Được. Gọi người qua thay đi.
Trần lang y nói với bà vú, bà quay đi báo người thay mình. Mai và a Vĩnh còn nhỏ, không biết cách hơ than ủ ấm cho đứa bé nên luôn có người giúp mới được. Bùi đại nhân thấy sắp xếp xong thì quay bước ra phòng trước.
Trong lúc đợi bà vú khác tới, Mai vào phòng trong mở cửa sổ để xua đi hương phấn và khói than còn sót lại. Không khí sau mưa thật trong lành, vừa qua giờ ngọ nên nắng chiếu thẳng giữa sân, bóng cây tròn như cái dù.
Sau khi Bùi đại nhân cử người trông coi, Trần lang y cũng hiểu rõ nên chiều nay hai gian phòng rất yên tĩnh, chỉ có người cần thiết mới dám vào. Bùi phu nhân không nghỉ ngơi mà ngồi gian ngoài chờ Trần lang y chuẩn bị ít thuốc làm sạch miệng đứa bé. Đôi mắt bà thâm quầng, đầu tóc búi vội vàng sau gáy loà xoà mấy lọn tóc dài, gương mặt tròn hiện rõ nét mỏi mệt. Thấy Mai nhìn bà hơi lâu, bà cười kéo tay áo Mai nói:
– Thật không biết sao cảm tạ ơn ngươi, ta chờ xem đứa bé bú được sẽ nghỉ ngơi. Lúc nãy ta đã gặp nương và cậu ngươi, xin họ nán lại thêm mấy ngày.
– Không có gì, phu nhân cần giữ sức khoẻ.
Mai không nhiều lời, vị phu nhân này kiến thức rộng rãi cũng tự biết là đứa bé không thể một hai ngày là khoẻ. Bà biết tự chăm sóc mình trước rồi mới nói chuyện chăm sóc người khác.
Bùi phu nhân gật đầu hiểu ý. Sản phụ đã qua nguy hiểm, chỉ cần tĩnh dưỡng sẽ phục hồi sức khoẻ. Nhưng trẻ sơ sanh thì khác, phải tỉ mỉ chăm sóc mới được, không thể lơ là qua loa. Tất cả đều phải để tâm, mấy tháng đầu, mấy năm đầu; đợi đứa trẻ biết ăn biết nói mới bớt lo.
Qua một ngày mà trẻ sơ sanh không thể uống sữa sẽ rất nguy hiểm. Từ lúc sanh ra đến giờ, đứa nhỏ ngủ miên man, chỉ thấy đôi mi mắt hơi nháy, hơi thở nhẹ như khói. Cuối giờ mùi đứa bé é lên làm mọi người vui mừng, chắc là biết đói, biết khát rồi.
A Vĩnh và Mai ngồi gian ngoài chờ, gian trong là lang y, Bùi phu nhân và bà vú hơ nóng, làm sạch miệng xong thì lang y ra ngoài ngồi. Chắc là đang dạy bé bú sữa nên lang y không tiện ở trong đó.
Hơn khắc sau Bùi phu nhân đi ra nói:
– Chưa có sức bú, mới chép miệng một lúc đã ngủ rồi. Ta dặn bà vú canh giờ tập lại.
Đang nói giữa chừng thì bên ngoài có tiếng chân người, vị đội trưởng bên ngoài lên tiếng:
– Trình phu nhân, thiếu phu nhân và Mạc tam tiểu thơ đến.
Bùi phu nhân đứng dậy ra ngoài, dặn dò vị thiếu phu nhân và tiểu thơ mới tới mấy việc cần để ý. Đợi hai người đó thay xong quần áo thanh trùng thì bước vào. Mọi người chắp tay chào hỏi xong, nói mấy việc cần chú ý thì chia nhau rời đi. Trần lang y, Vĩnh ca và Mai cũng về phòng mình nghỉ ngơi. Trước lúc bước đi Trần lang y nói:
– Mấy lời lúc sáng Lê cô nương nói ta còn vài điều chưa hiểu rõ, mong là hôm khác cô nương giảng giải thêm.
– Trần bá bá không cần khách sáo, cháu chỉ nghe nói rồi làm theo. Lúc nào bá rảnh rỗi cháu sẽ nói cái cháu biết.
– Được.
Nhìn ông quay đi Mai le lưỡi với a Vĩnh, mai mốt cô đã chuồn về Đông Hồ rồi, không tin là ông ấy tìm tới được. Về đến phòng nghe cậu hai nói ông bà ngoại nhắn là cứ ở lại thêm mấy ngày, cửa tiệm ghe vẫn đang sửa ghe, không có việc gì lớn.
Lúc Mai ngủ dậy thì trời đã tắt nắng, nương ngồi vá áo bên cửa sổ.
– Rửa mặt đi, rồi ăn cơm.
Cơm được ủ ấm trên chậu than ngoài cửa phòng, thấy nương dọn lên bàn trong phòng mình Mai hơi ngạc nhiên. Dù là người nhà nhưng cậu hai và thất thúc không đi vào, có việc thì đứng ở ngoài cửa gọi vào.
– Bùi quản gia mời cậu con và a Tấn đi tửu lâu gặp mặt hàn huyên rồi, sẽ ăn cơm chiều ở đó luôn. Con qua gọi a Vĩnh đi.
– Dạ.
Thì ra là vậy. Nhìn cơm canh trên bàn nương có vẻ bất an nói:
– Mấy món này là đặt ở tửu lâu mang đến, cũng không rẻ.
Bữa cơm là gạo trắng, thịt kho hột vịt, ba con tôm càng nướng và một tô canh trái khổ qua dồn thịt. Đúng là mấy món ngon, những nhà nông không thường nấu, chỉ nấu mấy ngày lễ Tết cúng tổ tiên ông bà. Mai nhìn nương rồi nói:
– Nương đừng lo lắng, là nhà họ đãi khách mà, mình đâu có đòi hỏi gì. Với nữa, cậu hai không nói gì hết nên không sao đâu.
Cũng đúng, Nguyễn thị nghĩ. Nhị ca đi theo là trông chừng mấy đứa nhỏ, nếu có chuyện gì không phải ca ấy sẽ nhắc nhở. Thật ra, bà còn bồn chồn chuyện khác mà Mai không hiểu. Từ nhỏ giờ Nguyễn thị chưa từng gặp nhiều người ăn mặc quí phái, sang trọng như vậy nên không tránh khỏi lo lắng. Hơn nữa, qua đến giờ chỉ ngồi không, cơm đưa đến miệng, ăn xong cũng có người dọn rửa, lại toàn món ngon làm bà không quen. Từ khi bảy tám tuổi biết làm việc nhà, việc đồng đến giờ có bao giờ thảnh thơi ngồi không như bây giờ. Trong tay bà lúc nào cũng có việc cần làm, cả ngày hôm nay tay chân rảnh rỗi thiệt không quen.
Mai không biết, không nhận ra đơn giản vì cô vẫn chưa hoàn toàn là ‘người ở đây’. Đối với người hiện đại thì phải nghỉ ngơi cuối tuần, còn phải đi du lịch hàng năm thư giãn. Nên chuyện Nguyễn thị có thể rảnh rỗi cả ngày ở đây là bình thường, cô còn nghĩ nói nương có thể đi dạo chợ hay ra ngoài xem hàng quán bên ngoài cho biết.
