Chữ Quốc Ngữ và Gia Định Báo thế kỷ 19

Chữ Quốc ngữ được công nhận và Sự ra đời của báo chí chữ Quốc ngữ.

Chữ Quốc ngữ có chặng đường dài hơn 300 năm từ khi được tạo ra đến khi được công nhận chính thức là văn tự của Nam Kỳ. Vào ngày 22-02-1869, Phó Đề đốc Marie Gustave Hector Ohier ký nghị định bắt buộc dùng chữ Quốc ngữ thay thế chữ Nho trong các công văn ở Nam Kỳ.

Nghị định 82 ký ngày 06-04-1878 do Thống đốc Nam Kỳ Lafont ký cũng đề ra mốc hẹn trong bốn năm (tức 1882) thì phải chuyển hẳn sang chữ Quốc Ngữ.

Trích nghị định ngày 06-04-1878 như sau

“Kể từ mồng một Tháng Giêng năm 1882 tất cả văn kiện chánh thức, nghị định, quyết định, lịnh, án tòa, chỉ thị … sẽ viết, ký tên và công bố bằng chữ Quốc ngữ; nhân viên nào không thể viết thơ từ bằng chữ quốc ngữ sẽ không được bổ nhiệm và thăng thưởng trong nghạch phủ, huyện và tổng …”

Năm 1879 chính quyền Pháp đưa chữ Quốc ngữ vào ngành giáo dục, bắt đầu ở các thôn xã Nam Kỳ phải dạy lối chữ này. Để khuyến khích việc truyền bá chữ Quốc ngữ, nhà chức trách thuộc địa Nam Kỳ còn ra nghị định ngày 14-06-1880 giảm hoặc miễn thuế thân và miễn sưu dịch cho thân hào hương lý nếu họ biết viết chữ Quốc ngữ.

Gia Định Báo là tờ báo phát hành bằng chữ Quốc ngữ đầu tiên của Nam Kỳ. Nghị định cho phép xuất bản được ký ngày 01-04-1865. Thời gian đình bản là ngày 01-01-1910; tờ Gia Định Báo tồn tại khoảng 45 năm.

Từ ngày 16-09-1869 ông Trương Vĩnh Ký là Chánh tổng tài và ông Huỳnh Tịnh Của làm Chủ bút; đặt nền móng cho sự hình thành báo chí chữ Quốc ngữ Việt Nam.

Sau Gia Định Báo là một số tờ báo tư nhân khác ở Nam Kỳ được phát hành như Phan Yên Báo (1868), Nông Cổ Mín Đàm (1900), Lục tỉnh tân văn (1910).

Bắt đầu từ Gia Định Báo, các từ ngữ – được phiên âm được dùng khác so với ngữ văn ngày nay. Tuy nhiên phần câu văn đã mạch lạc, ý tứ rành rẽ, chính tả không khác mấy.

Sau đó những nghị luận, khảo cứu, sáng tác thơ, văn, lịch sử, truyển cổ tích,… được ấn bản, phát hành mở đường cho nền văn học chữ Quốc ngữ ra đời.


Tham khảo Wikipedia – Tiếng Việt

Viết một bình luận

error: Content is protected !!