Tên khác: Rau má thìa, liên tiền thảo, bách cước ngô công.
Tên khoa học: Glechoma hederacea L. Họ Hoa môi (Lamiaceae)
Mô tả
Cây thảo, sống nhiều năm, mọc bò lan trên mặt đất, bén rễ ở các mấu. Thân vuông. Phần thân mọc đứng cao 10-30 cm. Lá mọc đối. Phiến lá gần tròn, gốc lá hình tim, mép có khía tròn. Cuống lá dài. Hoa lưỡng tính, cánh hoa màu đỏ tía nhạt, mọc đơn độc hay tụ họp thành xim gồm 2-3 hoa ở nách lá. Mỗi hoa cho 4 quả bế màu nâu đen, nằm trong đài tồn tại.
Nơi mọc
Cây mọc hoang ở đồng bằng và miền núi nước ta.
Bộ phận độc và chất độc
Toàn cây có tinh dầu (tỷ lệ 0,03-0,06% ở cây tươi) là chất độc đối với gia súc. Tinh dầu chứa pinocamphon, menthon, pulegon …
Triệu chứng ngộ độc
Động vật ăn cỏ, ăn lẫn phải cây này sẽ tiết nhiều nước bọt, ra nhiều mồ hôi, hồi hộp, hoảng hốt, giãn đồng tử, khó thở, thở khò khè, chảy nước mũi, niêm mạc xanh tím, nhiệt độc cơ thể tăng.
Giải độc và điều trị
Loại chất độc ra khỏi cơ thể bằng cách tẩy ruột. Ở giai đạon sau của ngộ độc thì điều trị triệu chứng.
Chú thích
– Theo kinh nghiệm dân gian, cây này được dùng làm thuốc giải nhiệt, lợi tiểu, chữa đau xương, đau mình. Cần dùng đúng liều lượng quy định.
– Đừng nhầm cây này với cây rau má (Centella asiatica (L.) Urb. họ Hoa tán), có thể dùng làm rau ăn và làm thuốc (xem Cây rau má), hoặc cây rau má lá to (Hydrocotyle nepalensis Hook., họ Hoa tán). Cây này cũng mọc nhiếu ở nước ta, nhưng lại dùng để duốc cá (giã nát cả cây rồi rắc xuống suối).
