Tên khoa học: Excoecaria agallocha L. Họ Thầu dầu (Euphorbiaceae).
Mô tả
Cây gỗ, có nhựa mủ trắng. Lá nguyên, mọc so le, hình trái xoan có mũi nhọn, dài 5-8 cm, rộng 2,5-4,5 cm. Gốc phiến lá có 2 tuyến nhỏ. Hoa đơn tính khác gốc. Cụm hoa đực là bông ở nách lá, dài 2-7 cm, mang nhiều hoa nhỏ xếp dày đặc. Cụm hoa cái dài 2cm, các hoa xếp thưa hơn. Quả nang, đường kính khoảng 1cm, mang 3 hạt hình cầu, đường kính hạt 4mm.
Nơi mọc
Cây mọc ở các bờ đầm lầy nước mặn, ít khi có nước triều tràn đến. Thường thấy nhiều ở ven biển, ven sông nước lợ ở miền Trung và miền Nam nước ta. Ngoài ra, cây còn mọc ở các nước nhiệt đới châu Á khác.
Bộ phận độc và chất độc
Lá và nhựa mủ rất độc.
Triệu chứng ngộ độc
Khi da và niêm mạc dính phải nhựa mủ cây này thường bị viêm tấy, sưng đỏ. Nhựa mủ dính vào mắt, nếu nhẹ thì làm giảm thị lực một thời gian, nếu nặng có thể mù (vì vậy, tên tiếng Anh có nghĩa là “mù mắt”).
Giải độc và điều trị
Khi da bị viêm tấy, dùng nước rửa sạch rồi đắp bông tẩm dung dịch acid boric. Nếu nhựa mủ dây vào mắt thì dùng nước ấm để rửa sạch, sau đó nhỏ mấy giọt sữa người. Nếu bị viêm màng tiếp hợp thì dùng thuốc mỡ kháng sinh bôi mắt.
Chú thích
– Cây giá cũng độc đối với cá, nên cũng được dùng để duốc cá. Ở Malaysia người ta trộn mủ cây này với nhựa sui để tẩm tên độc.
– Cùng chi với cây giá, ở nước ta còn có cây “thần linh”, cũng là một cây độc tương tự như cây giá.