Đêm 27 rạng ngày 28 tháng 12, chúng tôi rời Vanikoro. Tàu Nautilus mở tốc lực chạy về hướng tây nam và trong ba ngày đi được bảy trăm năm mươi dặm, nghĩa là vượt được khoảng cách ngăn giữa nhóm đảo của La Pérouse và mỏm đông nam Nouvelle-Guinée.
Sáng mùng 1 tháng giêng năm 1868, sau khi ngủ dậy, tôi lên boong tàu. Conseil đón chào tôi:
– Thưa giáo sư, xin chúc ngài nhiều hạnh phúc trong năm mới!
– Anh Conseil, trong hoàn cảnh hiện nay, anh quan niệm thế nào là hạnh phúc? Anh khao khát thoát khỏi cảnh tù đày này, hay mong muốn kéo dài cuộc hành trình ngầm dưới biển của chúng ta?
– Thưa giáo sư, tôi … tôi chẳng biết nói thế nào! Chúng ta đã thấy nhiều điều kỳ lạ, và thú thực là hai tháng nay chúng ta không có thì giờ để buồn. Người ta thường nói, cái kỳ diệu cuối cùng bao giờ cũng đáng ngạc nhiên nhất, và nếu cứ tiếp tục thế này mãi thì tôi cũng không biết mọi sự sẽ kết thúc thế nào! Tôi nghĩ chúng ta sẽ không bao giờ có dịp đi thế này nữa đâu …
– Không bao giờ, Conseil ạ.
– Thưa giáo sư, tôi nghĩ rằng năm hạnh phúc nhất sẽ là năm chúng ta được thấy tất cả mọi thứ trên trái đất này …
– Tháy tất cả ư, Conseil? Có lẽ là một câu chuyện rất dài. Ý kiến của Ned Land thế nào nhỉ?
– Ý kiến của Ned Land hoàn toàn khác chúng ta. Anh ta có đầu óc thực tế và một cái dạ dày đòi hỏi cao. Anh ta ngán ngẩm khi thấy cá, và phải ăn món cá. Là một người Anglo-Saxon chính cống, anh ta quen chén bít tết. Vì vậy cũng dễ hiểu là thiếu thịt, bánh mì và rượu vang, anh ta rất khó chịu!
– Về phần tôi, anh Conseil ạ, tôi rất ít quan tâm đến chuyện ăn uống. Chế độ trên tàu thế này là tốt lắm rồi.
– Tôi cũng vậy ạ. – Conseil nói. – Vì thế, tôi vui lòng ở lại đây cũng như Ned Land sẵn sàng chạy trốn khỏi nơi này. Nếu năm mới sẽ rủi ro đối với tôi, thì đối với Ned sẽ ngược lại! Như vậy thì một trong ba người chúng ta nhất định sẽ được hài lòng. Cuối cùng, tôi xin chúc giáo sư tất cả những gì giáo sư mong muốn!
– Cảm ơn Conseil. Quà năm mới tôi xin khất anh đến khi khác và tạm thời thay bằng một cái bắt tay thật chặt. Anh bằng lòng nhé!
– Giáo sư cưa bao giờ rộng lượng như vậy! – Conseil trả lời rồi đi.
Mùng 2 tháng giêng. Chúng tôi đã đi được một vạn một ngàn ba trăm bốn mươi hải lý hay năm ngàn hai trăm năm mươi dặm, kể từ ngày xuất phát từ biển Nhật Bản.
Trước mắt chúng tôi là vùng biển san hô ở bờ biển đông bắc châu Đại Dương. Tàu chạy cách hàng rào san hô mấy hải lý. Nơi đây đoàn tàu của thuyền trưởng Cook suýt bị đắm ngày 10 tháng 6 năm 1770. Tàu của Cook húc phải bãi san hô ngầm nhưng không đắm chỉ vì tảng san hô bị vỡ đã bịt kín ngay lỗ thủng ở vỏ tàu.
Tôi rất mong được xem bãi san hô chạy dài suốt ba trăm năm mươi dặm ở chân trời. Sóng biển xô vào bức tường đá đó, tung bọt trắng xóa và gây nên những tiếng động ầm ầm.
Nhưng lúc đó tàu Nautilus lặn xuống sâu nên tôi không thấy những bức tường san ô ở gần. Tôi đành bằng lòng với việc nghiên cứu các loại cá mắc lưới …
Hai ngày sau khi vượt qua biển san hô, ngày mùng 4 tháng giêng, chúng tôi nhìn thấy bờ biển Papouasie. Nhân dịp này, thuyền trưởng Nemo báo cho tôi biết ý định cho tàu chạy sang Ấn Độ Dương qua eo biển Torrès. Ông ta chỉ nói có vậy. Ned Land hài lòng khi thấy rằng đi đường ấy thì chúng tôi sẽ tới gần bờ biển châu Âu hơn.
Torrès là một eo biển nguy hiểm cho tàu bè chẳng phải chỉ vì nhiều đá ngầm, mà còn vì hai bờ hay xuất hiện những thổ dân hung dữ. Eo này tách châu Đại Dương ra khỏi một hòn đảo lớn là Nouvelle-Guinée hay Papouasie.
Đảo Papouasie dài bốn trăm dặm, rộng một trăm ba mươi dặm, diện tích là bốn mươi ngàn dặm địa lý. Đến giữa trưa, khi viên thuyền phó xác định độ cao của mặt trời, tôi không thấy rõ dãy núi Andamans xếp thành bậc và có nhiều đỉnh nhọn hoắt.
Thế là tàu Nautilus đã tới cửa một cái eo nguy hiểm nhất trái đất mà những người đi biển gan dạ nhất cũng không dám vào. Eo biển này do Louis Paz de Torrès phát hiện ra trên đường từ những biển miền nam về Mélanésie. Cũng ở eo này, năm 1840 mấy chiếc tàu của Dumont d”Urville bị mắc cạn suýt nữa thì đắm. Ngay ta2u Nautilus vốn coi thường những hiểm nguy ngoài biển cả, cũng phải thận trọng trước bãi san hô ngầm này.
Eo Torrès dài khoảng ba mươi tư dặm, nhưng vô số đảo lớn nhỏ và mỏm đá khiến cho tàu thuyền hầu như không qua lại được. Tính trước những khó khăn đó, thuyền trưởng Nemo đã đề ra những biện pháp đề phòng rất chu đáo. Ông ta cho tàu chạy ngang mặt nước ở tốc độ chậm.
Lợi dụng thời cơ, tôi, Conseil và Ned Land trèo lên boong tàu lúc nào cũng vắng ngắt. Chúng tôi đứng sau buồng lái và nếu tôi không lầm thì chính Nemo đích thân lái tàu.
Trước mắt tôi là tấm bản đồ vịn Torrès vẽ rất tốt. Tôi hết sức chăm chú nghiên cứu bản đồ đó.
Xung quanh chúng tôi là biển đang gào thét, giận dữ. Luồng nước biển cuồn cuộn từ đông nam sang tây bắc với tốc độ hai hải lý rưỡi xô ầm ầm vào các mỏm san hô nổi lên giữa những đợt sóng tung bọt trắng xóa.
– Biển tồi tệ nhất! – Ned nói.
– Hết sức tồi tệ! – Tôi trả lời. – Và hoàn toàn không thích hợp với loại tàu như tàu Nautilus.
Ned nói tiếp:
– Chắc cái ông Nemo đáng nguyền rủa này thạo đường lắm, nếu không thì tàu của ông ta đã úc vào những mỏm san hô mà tan ra từng mảnh rồi.
Tình hình quả là nguy hiểm. nhưng tàu Nautilus tựa như có phép tiên, trườn qua những bãi san hô tệ hại đó một cách dễ dàng. Nemo không theo đường đi của tàu Astrolabe và Zélée đã làm Dumont d”Urville thất bại. Ông ta cho tàu ngược lên phía bắc, rẽ xuống tây nam rồi lại quay lên tây bắc, lượn quang vô số đảo lớn nhỏ ít được nghiên cứu.
Tôi tự hỏi: ”Chẳng lẽ Nemo lại liều lĩnh cho tàu vào một cái lạch, mà cả hai chiếc tàu của Dumont d;Urville đã bị mắc cạn?”
Nhưng lúc đó, tàu Nautilus lại đổi hướng lần nữa và chạy thẳng về hướng tây nhằm phía đảo Gueboroar.
Lúc đó là ba giờ chiều. Nước triều dâng lên tới đỉnh cao nhất. Tàu Nautilus chạy dọc bờ biển Gueboroar, cho đến nay vẫn in bóng cây pendanus xanh rời trong tâm trí tôi. Chúng tôi cách bờ ít nhất hai hải lý.
Bỗng tàu bị xô mạnh, hất tôi ngã xuống. Nó đã vấp phải một dải đá ngầm, nghiêng đi và dừng lại.
Tôi đứng dậy và thấy thuyền trưởng cùng thuyền phó đứng trên boong. Họ đang nghiên cứu tình hình và trao đổi với nhau những câu nói nhát gừng bằng thứ tiếng không ai hiểu nổi.
Tình hình như thế này. Cách tàu hai hải lý là đảo Gueboroar chạy dài từ bắc sang tây như một cánh tay khổng lồ. Ở phía đông nam, nước triều xuống đã làm nhô lên những mỏm san hô. Chúng tôi bị mắc cạn đúng vào chỗ nước triều lên xuống không đáng kể. Đó là điều rất bất lợi cho tàu Nautilus. Tuy vậy, tàu không hư hại gì vì khi bị va chạm vỏ tàu rất vững chắc. Nhưng nếu vỏ tàu không bị rò thủng, thì tàu cũng có nguy cơ bị trói chặt vĩnh viễn vào dải đá ngầm này. Thế là chiếc tàu ngầm của thuyền trưởng Nemo hết đời!
Nemo cắt ngang những suy nghĩ của tôi Ông ta bao giờ cũng bình tĩnh, tự chủ. Trên mặt ông ta chẳng hề có nét gì là hoang mang, giận dữ.
– Thưa thuyền trưởng, đây là một tai nạn rủi ro? – Tôi hỏi.
– Không, chỉ là một trở ngại ngẫu nhiên thôi.
Tôi phản đối:
– Một trở ngại có thể buộc ngài phải trở về mặt đất, nơi ngài đang trốn tránh.
Nemo nhìn tôi một cách bí ẩn và lắc đầu. Cử chỉ ấy nói khá rõ là chẳng có cái gì có thể bắt ông ta lại đặt chân lên đất liền được. Ông ta nói:
– Thưa ngài Aronnax, tàu Nautilus không chết được đâu. Nó sẽ còn giới thiệu với ngài nhiều kỳ quan của biển cả. Cuộc hành trình của chúng ta chỉ mới bắt đầu và tôi hoàn toàn không muốn chấm dứt quan hệ với ngài sớm như vậy.
– Nhưng, thưa thuyền trưởng, – tôi tỏ vẻ không hiểu ý của câu nói châm biếm đó, – chúng ta bị mắc cạn khi triều lên. Nói chung, ở Thái Bình Dương triều dâng rất yếu. Nếu ngài không giảm bớt trọng lượng thừa của tàu đi thì tôi không hiểu tàu sẽ ra khỏi nơi này bằng cách nào?
– Thưa giáo sư, ngài nói đúng. Ở Thái Bình Dương nước triều lên không đáng kể, nhưng ở eo Torrès này, khoảng chên lệch. của nước tiều lên xuống là một mét rưỡi. Hôm nay là mùng 4 tháng giêng. Năm ngày nữa thì trăng tròn. Tôi sẽ hết sức ngạc nhiên nếu mặt trăng, người bạn đường chung thủy của hành tinh chúng ta, không nâng nước biển lên tới mức tôi cần. Chỉ có mặt trăng mới có thể giúp được tôi trong việc này!
Nói đoạn, thuyền trưởng Nemo và viên thuyền phó đi xuống. Còn con tàu thì đứng tại chỗ không nhúc nhích, dường như đã bị san hô gắn chặt lại.
– Thế nào, giáo sư? – Ned Land hỏi tôi khi Nemo vừa đi khỏi.
– Ông bạn Ned ơi, chúng ta sẽ chờ con nước lên vào ngày chín tháng giêng chứ? Mặt trăng sẽ giúp ta thoát khỏi nơi này đấy!
– Chỉ cần thế thôi ư?
– Chỉ cần thế thôi.
– Ông Nemo đành chịu bó tay mà trông chờ vào mặt trăng thôi ư? Sao ông ấy không sử dụng neo và các máy móc?
– Chỉ cần nước triều lên là đủ! – Conseil chất phác trả lời.
Ned nhìn Conseil và nhún vai. Máu thủy thủ trong người anh ta bốc lên.
– Thưa giáo sư, – ned nói tiếp, – xin ngài hãy nhớ lời tôi: không bao giờ chiếc tàu này có thể chạy trên hoặc dưới mặt nước được nữa! Nó chỉ còn giá trị là một đống sắt vụn. Tôi nghĩ đã đến lúc phải cắt đứt quan hệ với ông Nemo rồi.
– Ông bạn Ned ơi, – tôi trả lời, – về chuyện tàu Nautilus thì ý kiến tôi lại khác. Bốn ngày nữa chúng ta sẽ được dịp thử thách sức mạnh của nước triều Thái Bình Dương. Lời khuyên của ông chỉ hợp thời nếu chúng ta ở đâu đó gần bờ biển Anh hay Provence, còn ở bờ biển Papouasie này thì chẳng được đâu! Chỉ có thể nghe theo anh trong trường hợp tàu Nautilus không thoát được ra khỏi chỗ cạn này. Tôi vẫn cho hành động như vậy là hết sức liều lĩnh.
– Có thể ngó lên đảo một chút không nhỉ? – Ned nói. – Trên đảo có cây cối, dưới bóng cây rất sẵn muông thú mà ta có thể chế biến các món thơm ngon … Chao ôi, bây giờ có miếng thịt mà chén nhỉ.
– Lần này thì anh Ned đúng. – Conseil nói. – Tôi hoàn toàn tán thành anh Ned. Giáo sư có thể đề nghị thuyền trưởng cho chúng tôi lên đảo một lát được không? Nếu không thì chúng ta sẽ mất hết thói quen đi trên mặt đất.
Tôi trả lời:
– Đề nghị thì tôi làm được, nhưng chắc ông ta sẽ từ chối.
– Nhưng nếu giáo sư cứ mạnh dạn đề nghị thì ít nhất ta cũng biết được Nemo tốt đến mức nào. – Conseil nói.
Tôi rất ngạc nhiên khi thấy thuyền trưởng Nemo đồng ý và tế nhị đến mức không đòi hỏi chúng tôi phải hứa quay về tàu. Vả lại, chạy trốn qua Nouvelle-Guinée vô cùng nguy hiểm, tôi chcha83nkhuye6n Ned liều mạng làm gì. Thà làm tù binh trên tàu Nautilus còn hơn là rơi vào tay thổ dân Papouas hung dữ. Tôi không hỏi Nemo có cùng đi với chúng tôi không. Tôi tin chắc rằng không ai trong đội thủy thủ sẽ đi kèm chúng tôi trong cuyến dạo chơi này. Ned sẽ phải đích thân điều khiển xuồng thôi! Tàu cách bờ không quá hai hải lý, Ned có thể lái chiếc xuồng mỏng manh len lỏi giữa bãi đá ngầm đã gây bao tai họa cho những tàu lớn.
Hôm sau, mùng 5 tháng giêng, chiếc xuồng được đưa thẳng từ boong tàu xuống nước. Hai người có thể làm việc một cách dễ dàng.
Chúng tôi mang theo súng và rìu, đến tám giờ thì rời khỏi tàu Nautilus. Biển lặng. Gió thổi nhẹ từ bờ ra. Conseil và tôi ra sức chèo. Ned lái thuyền len lỏi qua những lạch nước hẹp.
Ned không giấu được sự phấn khời. Anh ta cảm thấy mình như một người tù được phóng thích và chẳng hề nghĩ đến chuyện phải quay về ”nhà tù”. Anh ta nhắc đi nhắc lại:
– Thịt! Chúng ta se4 ăn thịt, thịt rất ngon! Thịt ra thịt! Quả là có thiếu bánh mì! Tôi không bảo cá là dở, nhưng ăn cá mãi không chịu nổi! Nếu có miếng thịt tươi đem nướng trên than hồng thì thực đơn hằng ngày của ta cũng phong phú hơn!
– Sành ăn nhỉ! – Conseil nhận xét. – Mới nói thế mà tôi đã nhỏ dãi ra rồi!
– Cần tìm iểu xem ở khu rừng này có nhiều muông thú không. – Tôi nói. – Và chúng có vồ người đi săn không?
– Vồ cũng được, ngài Aronnax ạ. – ned trả lời và nhe những chiếc răng sa81c như lưỡi rìu ra. – Tôi sẵn sàng chén hết một con hổ nếu không tìm ra được một loài thú bốn chân nào khác trên đảo này.
– Ông bạn Ned làm chúng ta phát sợ, – Conseil nói.
– Bất kỳ một con vật nào xuất hiện: có lông hay không có lông, bốn chân hay hai chân, tôi cũng sẽ ”chào mừng” bằng một viên đạn!
– Ông Ned bắt đầu làm loạn rồi đấy! – Tôi nói.
– Đừng sợ, ngài Aronnax ạ, – Ned trả lời, – che2o mạnh lên! Không đầy nửaa62tie61ng nữa tôi sẽ thết các vị các món ăn do chính tay tôi làm.
Đến tám giờ rưỡi, sau khi tránh được vòng đai đá ngầm, xuồng vào tới bờ.